Łosie rogi

losierogiPlatycerium (Platycerium), z greckiego piaty – płaski, ceros – rogi, zwane też płasklą lub łosimi rogami, rzeczywiście wygląda jak poroże łosia. Jest to nadrzewna paproć. Przedstawiciele tego rodzaju botanicznego pochodzą z tropikalnych obszarów Afryki, z suchych lasów eukaliptusowych Australii oraz wiecznie zielonych (tzw. deszczowych) lasów południowo-wschodniej Azji. Znanych jest 17 gatunków platyceriów – wszystkie są epifitami porastającymi pnie i konary drzew. Chociaż wolno rosną, po wielu latach mogą osiągać znaczne rozmiary (są roślinami długowiecznymi).

Platyceria nie są pasożytami, gdyż inne rośliny stanowią dla nich tylko podporę. Dzięki swej szczególnej budowie paprocie te doskonale się przystosowały do życia w słonecznym gorącym klimacie, gdzie występuje pora sucha.

Najważniejszą częścią rośliny jest tzw. koncha, swego rodzaju zbiornik na wodę i próchnicę. Składa się ona z szerokich spłaszczonych liści, które ściśle do siebie przylegają i jak klamra przytwierdzają platycerium do pnia drzewa. Zewnętrzny liść konchy jest zielony, natomiast liście leżące pod nim stopniowo brunatnieją i butwieją, dostarczając roślinie odżywczej próchnicy. Liczne warstwy konchy doskonale chronią ukryte pod nimi kłącze wraz z korzeniami przed nasłonecznieniem i przegrzaniem.

Z kłącza poprzez niewielkie zagłębienie u nasady konchy wyrastają długie liście wstęgowe. Każdy liść jest pokryty warstwą srebrzystych włosków gwiaździstych, które zabezpie-czają go przed utratą wody i nagrzewaniem się (nie wolno ich ścierać), t    Nie należy się niepokoić, jeśli zauważymy na spodniej stronie liści filcowaty brązowy nalot. Tak wyglądają zarodnie łosich rogów wraz z zarodnikami (występują tylko na liściach starszych egzemplarzy). W zależności od gatunku pojawiają się one na końcach liści, w ich rozwidleniach, lub nawet pośrodku blaszek liściowych.

„Rogi” krótsze i dłuższe
Do uprawy w mieszkaniach nadaje się kilka gatunków tych roślin. Najczęściej spotykane platycerium widlaste (Platycerium bifurcatum) pochodzi z Australii. Liście wstęgowe są zwisające, osiągają długość do 1 m. Wierzchołki liści konchy są nieznacznie rozczłonowane. W kwiaciarniach sprzedaje się kilka odmian tego gatunku.

Platycerium Veitcha (Platycerium veitchii), zwane też srebrzystym, to również gatunek australijski, wyróżniający się gęstą okrywą z włosków. Szczyty liści konchy są głęboko klapowane, a liście wstęgowe krótkie, wąskie i sztywno wzniesione.

Platycerium wieńcowe (Platycerium stemmarid) jest okazałą rośliną, pochodzącą z Afryki. Gatunek ten ma jasnozielone, wzniesione do góry liście konchy, z ciemniejszym rysunkiem unerwienia i charakterystycznie ufryzowanym brzegiem. Liście wstęgowe są masywne, szerokie i trapezowate, płytko powcinane, długości 80-100 cm. Roślina wymaga wysokiej temperatury – minimum 18°C.

Gatunki tropikalne, np. platycerium wielkie (P. grandę), platycerium okazałe (P.superbum) i platycerium zwieńczone (P. coronarium) osiągają znaczne rozmiary. Dotyczy to zarówno konchy, jak i długich (od 1 do 3 m) liści wstęgowych. Gatunki te wymagają wysokiej temperatury i dużej wilgotności powietrza, dlatego najczęściej uprawia się je w szklarniach.