Płodozmian

Płodozmian.

Uprawa każdego roku tego samego gatunku lub gatunków ze sobą spokrewnionych na tym samym stanowisku prowadzi do jednostronnego wyczerpywania składników pokarmowych i obniżenia plonu. Zjawisko to nazywamy zmęczeniem gleby. Często towarzyszy temu nasilenie chorób porażających rośliny należące do tej samej rodziny oraz nagromadzenie groźnych szkodników. Aby optymalnie wykorzystać powierzchnię gleby i uzyskać zdrowe i dorodne plony, powinniśmy stosować płodozmian, czyli racjonalne zmiano-wanie gatunków, zaplanowane z góry na kilka lat. W praktyce płodozmian najlepiej sprawdza się na rozległych powierzchniach, w uprawach polowych. W niewielkim ogrodzie, w którym grządki najczęściej bezpośrednio ze sobą sąsiadują, wprowadzenie właściwego płodozmianu jest znacznie trudniejsze. Mimo to warto go stosować, zwłaszcza wtedy, gdy warzywa uprawiamy na podwyższonych zagonach i nie mieszamy gleby z różnych grządek.

Płodozmian czteroletni

Stosowanie płodozmianu wymaga od nas odpowiedniego zaplanowania następstwa roślin dla określonej powierzchni uprawnej. Aby osiągnąć najlepsze rezultaty Cieśli dysponujemy wystarczającą powierzchnią), teren dzielimy na cztery oddzielne części i na każdej z nich stosujemy płodozmian czteroletni. Oto jak mogłoby wyglądać następstwo grup płodozmianowych w jednej z części ogrodu warzywnego:

Rok pierwszy: przed wysiewem roślin strączkowych (grupa 1) glebę wzbogacamy obornikiem i niewielką ilością nawozu mineralnego. Po zbiorze ponownie stosujemy obornik i nawóz mineralny.

Grupa 1: strączkowe – groch, fasola, bób, soja, soczewica.

Rok drugi: wysiewamy/sadzimy rośliny cebulowe (grupa 2). Po zbiorze glebę nawozimy dojrzałym kompostem oraz nawozem mineralnym odpowiednim dla roślin korzeniowych.

Grupa 2: cebulowe – cebula, czosnek, por.

Rok trzeci: uprawa roślin korzeniowych (grupa 3). Po zbiorze glebę nawozimy obornikiem i nawozem mineralnym.

Grupa 3: korzeniowe i psiankowate – marchew, seler, pietruszka, burak, skorzonera, pasternak, pomidor, papryka, jeżyna.

Rok czwarty: uprawa roślin kapustnych (grupa 4).

Grupa 4: kapustne – kapusta, kalafior, jarmuż, brokuł, brukselka, rzodkiew, rzepa, brukiew, kalarepa.

Jeżeli powierzchnia ogrodu uniemożliwia stosowanie płodozmianu w cyklu czteroletnim, rośliny cebulowe i korzenne możemy połączyć w jedną grupę płodozmianową i stosować cykl trzyletni.

Uprawy wieloletnie

• Niektórzy ogrodnicy wyodrębniają oddzielną powierzchnię ogrodu pod uprawy wieloletnie. Osobiście wolę jednak takie rośliny uprawiać pośród innych zagonów (podobnie zresztą postępuję z krzewami owocowymi).

Uprawa współrzędna

• Inną metodą zmianowania roślin jest tzw. uprawa współrzędna, która polega na równoczesnej uprawie różnych gatunków roślin na tym samym zagonie. Takie rozwiązanie warto rozważyć zwłaszcza w małych ogrodach. Na jednym zagonie możemy uprawiać jednocześnie np. marchew jako plon główny i rzodkiewkę jako śródplon. Ważne, aby śródplon charakteryzował się szybkim tempem wzrostu i był zbierany, zanim zacieni go plon główny.