Życie gleby.
Zdrowa gleba tętni życiem, chociaż większość zamieszkujących ją organizmów jest zbyt mała, by można było dostrzec je gołym okiem. Organizmy żyjące w glebie rozkładają substancje organiczne, produkując przy tym składniki odżywcze i poprawiając strukturę gleby. Kiedy na ziemię opadnie martwy liść, stanowi on pokarm dla nieco większych organizmów, np. roztoczy, żuków czy stonóg, które rozdrabniając go, zwiększają powierzchnię, na której z kolei mogą odżywiać się bakterie. W 1 gramie gleby znajduje się od 100 000 do kilku miliardów bakterii. Dżdżownice żywią się szczątkami organicznymi pobieranymi z gleby, a niestrawione resztki wydalają w postaci tzw. koprolitów obfitujących w bardzo korzystne substancje dla rozwoju roślin. Dżdżownice przyczyniają się także do spulchniania i przewietrzania gleby.
Możemy sporo zrobić, by poprawić warunki życia organizmów zamieszkujących glebę, co z kolei okaże się korzystne dla nas. Większość z tych organizmów najlepiej rozwija się w dobrze napowietrzonych, ciepłych glebach. Powinniśmy zatem dbać o właściwą strukturę gleby i stosować mulcz, który stanowi dla niej izolację termiczną. Zamiast czekać, aż natura zrobi swoje, ogrodnicy mogą sami przyśpieszać procesy poprawy właściwości gleby. Kompostowanie odpadów ogrodowych, a następnie wykorzystywanie dojrzałego kompostu, obornika i innych materiałów organicznych, zdecydowanie poprawi skład i strukturę gleby.
Dżdżownice, nazywane „naturalnymi ogrodnikami”, to fascynujące stworzenia.
• W warunkach laboratoryjnych dżdżownica ziemna (Lumbricus terrestris) żyje siedem lat, chociaż w warunkach naturalnych umiera prawdopodobnie wcześniej.
• Liczba dżdżownic w przeliczeniu na 1 m2 gleby zależy od jej rodzaju, średnio jednak wynosi około 200.
Z przeprowadzonych w Wielkiej Brytanii badań wynika, że ich liczba waha się od około 80 w glebie uprawnej nawożonej obornikiem, aż do 848 w porośniętym trawą sadzie.
• Dżdżownice nie posiadają układu oddechowego; tlen zawarty w glebie pobierają całą powierzchnią ciała. Są obojnakami – każdy osobnik wytwarza gamety męskie i żeńskie, wymieniane w trakcie kopulacji.
